Czy twoi rodzice akceptują to, co robisz? - pyta kurdyjski Żyd młodą dokumentalistkę pochodzenia palestyńskiego. W Izraelu nawet muzyka, tytułowa magiczna substancja, jest zjawiskiem politycznym i może być przedmiotem kontrowersji. Artystka Jumana Manna podąża w swoim filmie śladem Roberta Lachmanna. Ten ceniony muzykolog pochodzenia niemiecko-żydowskiego w latach 30., po wyjeździe z nazistowskich Niemiec, prowadził w Jerozolimie audycję radiową prezentującą muzykę z terenów Palestyny. Reżyserka postanowiła spotkać się z przedstawicielami społeczności, których ludowe kompozycje zachowały się na nagraniach sprzed 80 lat. Odwiedza bohaterów w domach i w miejscach kultu, szukając punktów stycznych z przeszłością. Ich różnorodna, niemal zapomniana spuścizna nie może jednak uciec przed polityką i widmem konfliktu izraelsko-arabskiego. Ale nic nie jest tu jednoznaczne. Wypędzeni ze swoich osiedli Beduini nie rozpoznają dawnych utworów, a od gry na tradycyjnym rebabie wolą telewizję. Z kolei piosenkarka Neta Elkayam, potomkini Żydów z Maroka, cieszy się, że jej rodzina nie wyrzekła się przesyconej kulturą arabską tradycji. Jumana Manna, dla której jest to także osobista podróż, udowadnia, że bogactwo muzyki może unieważnić proste rozróżnienie na to, co arabskie, i to, co żydowskie.
Opracowanie: Mariusz Mikliński
