Wystawa werków filmowych Renaty Pajchel

Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy obchodzi w tym roku jubileusz 95. rocznicy urodzin swojego patrona. CKF planuje wiele wydarzeń upamiętniających wybitnego reżysera, jego kreatywny dorobek i ukazujących te aspekty jego twórczości oraz działalności społecznej, które wciąż nie są dobrze znane szerokiej publiczności. Pierwszym z tych wydarzeń będzie plenerowa wystawa fotograficzna „WERKI. WAJDA. Renata Pajchel”. Jest ona hołdem dla dwójki wybitnych artystów, którzy związali ze sobą swoje zawodowe życie – reżysera, którego nie ma z nami od blisko 5 lat i artystki fotografii zmarłej latem zeszłego roku.

Ekspozycja werków filmowych Renaty Pajchel przygotowana została przez Centrum Kultury Filmowej im. Andrzeja Wajdy oraz Stowarzyszenie Filmowe KinoArt z Łodzi. Będzie prezentowana w dniach 1-28.02.2021 roku w Galerii Plenerowej Łazienek Królewskich w Alejach Ujazdowskich. Natomiast w marcu (jeśli będzie to możliwe) także w formie multimedialnej, w siedzibie CKF w Alejach Ujazdowskich 20.

Werk, według definicji, to specyficzny, użytkowy i jak by się wydawało, mało artystyczny gatunek fotografii. Jet to zdjęcie dokumentujące cały plan filmowy oraz ekipę w trakcie pracy, które, w odróżnieniu od fotosu, naśladującego ustawienie kamery, nie jest odzwierciedleniem kadru filmowego. Werki zwykle wykonywane są na zlecenie producenta filmu i wykorzystywane potem jako materiał reklamowy, bywają też pamiątką z planu lub dokumentacją jego detali.

W polskiej fotografii filmowej niepodzielnie panuje opinia, że historia zawodu fotosisty i autora werków dzieli się na dwa rozdziały: przed Renatą Pajchel i po niej.

Renata Pajchel to fotograficzny autorytet i pierwsza polska autorka werków, która nie tylko wypromowała w Polsce ten lekceważony wcześniej filmowy zawód, ale również ustawiła w nim poprzeczkę bardzo wysoko, podnosząc go do rangi sztuki. Ukończyła Wydział Operatorski łódzkiej Szkoły Filmowej, jednak nigdy nie stanęła za kamerą – wybrała aparat fotograficzny. W fenomenalny sposób doprowadziła do całkowitej zmiany myślenia o pracy fotografa na planie; jej prekursorskie podejście, porzucające statyczność ujęcia na rzecz reporterskiej dynamiki, sprawiło, że uchwycone przez nią kadry ujmują realizmem. Jest w nich uważność, odwaga, wyczucie kompozycji i przede wszystkim –  intuicja właściwej chwili gdy ruch, spojrzenie i gest tworzą jedyny w swoim rodzaju i godny zapamiętania moment. Kiedy spojrzymy na publikacje polskich fotosów filmowych z ostatnich 50 lat, uświadamiamy sobie, że werki Renaty Pajchel często znane były publiczności lepiej niż fotosy w z filmów. Najsłynniejsze zdjęcia Andrzeja Wajdy przy pracy są również jej autorstwa. Renata Pajchel rozpoczęła współpracę z Wajdą przy filmie „Wszystko na sprzedaż”. Przekonała go do siebie pewnością, z jaką broniła własnego wyboru zdjęć, które miały posłużyć jako materiał reklamowy. Nigdy później nie wątpił już w jej racje i intuicję. Współpracowali przez 30 lat przy ponad dwudziestu produkcjach, między innymi „Weselu”, „Człowieku z marmuru”, „Ziemi obiecanej”, „Dantonie”, „Biesach”, „Korczaku” czy „Katyniu”.  Podczas kręcenia filmu „Panny z Wilka” artystka mówiła: „Wajda obserwując, jak ustawiam i wykonuję zdjęcie, kazał jeszcze raz kręcić scenę tak, jak ja robiłam zdjęcia. Takie sytuacje należą do rzadkości, ale przynoszą największą satysfakcję fotosiście”.

Zespół kinowy Coigdzie.pl®