Szkodliwe jednostki

Opis filmu

Z powstałej pod koniec lat 80. XX wieku w Ugandzie osławionej Lord’s Resistance Army Josepha Kony’ego, mistyka przemocy, przywódcy „duchowego powstania” na północy kraju, pozostały już tylko niedobitki. Dzieci – żołnierze, przymusowo wcielane ofiary porwań, których łącznie było około 60 000, na ogół albo nie żyją, albo już dorosły, jak Geofrey, Mike i Nighty, bohaterowie dokumentalnego debiutu Jonathana Littella. Próbują na nowo układać sobie życie w społeczności dobrze pamiętającej zbrodnie Armii Bożego Oporu. Inni – jak Dominik Ongwen, jeden z ostatnich dowódców – też liczą na darowanie win i wychodzą z dżungli. Ongwena czeka jednak Międzynarodowy Trybunał Karny. Tymczasem Joseph Kony wciąż pozostaje na wolności. Siłą Littella, której można się było zresztą spodziewać po autorze Łaskawych, jest fenomenalna dokumentacja, nierozerwalnie łącząca talent z ogromną pracą. Tylko na gruncie tak opracowanej rzeczywistości fundamentalne pytanie o winę i niewinność można by postawić naprawdę serio, choć jednocześnie – paradoksalnie - zabrzmiałoby ono prawie niedorzecznie wobec bohaterów Littella, wiecznych dzieci i nigdy nie dzieci, zarazem ofiar i oprawców. Inaczej niż u Rithy Panha czy Joshuy Oppenheimera, próby odgrywania przeszłości nie przynoszą tu głębokich dramaturgicznych czy katartycznych efektów. Na tle swoich ekstremalnych historii bohaterowie Littella wydają się jednocześnie całkiem zwyczajni i absolutnie niezgłębieni.